Ayak mantarı adından da anlaşılacağı üzere ciltte belirgin olan ve ayaklarda ağrı ve acıya neden olan bir tür enfeksiyondur. Ayak mantarı günümüzde görüntüsüne göre ayakkabı tercih edilmesi ve ayak bakımının aksatılması sonucu çok fazla karşılaşılan bir sorun haline gelmiştir.
Ayak mantarı rahatsızlığı ile karşılan bireylerin hemen doktor kontolünde müdahale edilmesi gerekmektedir. Erken tedavi ile ayak mantarı kolay bir şekilde önlenebilir. Ancak tedavide geç kalınırsa sonucu daha kötü olabilir.
Bu yazımızda sizlere ayak mantarının ne olduğunu, ayak mantarına nelerin sebep olduğunu, ayak mantarının zararlarını ve ayak mantarı ile nasıl mücadele edeceğinizi detaylı olarak anlattık.
Ayak Mantarı Nedir?
Ayak mantarı ayaklarda görülen, kaşıntı ve birtakım döküntülere sahip olan bir mantar türüdür. Ayaklarda soyulma, kızarmalar, kaşınmalar, su toplaması ve tırnak üzerinde bir takım renk değişimlerine neden olan bir enfeksiyon çeşidi olarak da adlandırılmaktadır. Ayak mantarı enfeksiyonunda enfeksiyonlar genel olarak bayıldığında parmak aralarında meydana gelmektedir. Fakat ayağın farklı bölgelerinde de meydana gelen bir enfeksiyondur.
Ayak mantarı enfeksiyonun bir diğer problemi ise bulaşıcı bir yanının bulunmasıdır. Genellikle genç yaşlarda ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanı sıra çocuklarda da sık sık rastlanılan bir mantar enfeksiyonudur. Bu yazımızda sizlere ayak mantarı tedavisini, ayak mantarı neden oluştuğunu ve ayak mantarına yakalanmamak için alacağınız yöntemlerden bahsettik.
Ayak mantarının birkaç çeşidi bulunmaktadır. Ayak parmaklarının arasında görülen yaralar ve iltihaplar vardır.
Ayaklarda beliren su dolu kabarcıklar ayak mantarıdır. Bu su dolu kabarcıklar zaman içersinde patlayarak kızarır ve yaralara dönüşür. Daha fazla ilerlemesi halinde neredeyse acıdan yürüyemeyecek bir hale gelmektedir.
Ayak tabanında oluşan döküntüler yine ayak mantarının bir çeşididir. Öncelikle ayak tabanı çok fazla kaşıntı meydana gelir ve ardından döküntüler gözlemlenir.
Ayak tırnaklarında oluşan değişikler mantarın bir çeşididir. Genellikle ayak mantarları bu yollarla ortaya çıkmaktadır. Ayak tırnakları kalınlaşır ve rengi değişir.
Ayak Mantarı Neden Oluşur?
Nemli ve sıcak alanlara maruz kalınmanın sonucu oluşabilmektedir.
Duştan sonrası ayakları kurutmamak, nemli bir şekilde bırakmak. Ayak mantarı nemi sevmektedir.
Ayağı sıkan ayakkabılar kullanmak. Ayağı sıkan ayakkabılar kullanırsak ayak derimiz nefes alamaz. Ayrıca ayak derimiz nefes alamadığı için gün içinde sürekli terleyerek nemli bir hal alır. Bu neden ile ayak mantarı sorunu ortaya çıkar.
Uzun vadeli kapalı ayakkabı kullanımı. Çok uzun süre kapalı ayakkabı kullanan kişilerde ayak mantarı sorunu mutlaka olmaktadır. Çok uzun süre ayakkabı giyiyorsanız ya açık bir ayakkabı tercih etmelisiniz ya da ayakkabıları çıkarıp ayaklarınızı havalandırmalısınız. Aksi halde ayağınız terleyecek ve ayak mantarı oluşacaktır.
Halka açık alanlarda deniz ve havuz gibi yerlerde ve bu yerlerin soyunma kabinlerinde ayakkabı kullanılmaması. Ayak mantarı bulaşıcı bir yapıdadır. Eğer böyle bir sorun ile karşı karşıya olan birisi daha önce sizinle ortak bir alanı kullandıysa size ayak mantarının geçmesi olasılığım yüksektir.
Manikür, pedikür yaparken kullanılan araçların birden fazla kişinin kullanması. Ayak mantarı hastalığının bulaşıcı olduğunu söylemiştik. Bu tip kişisel bakım ürünlerinin tek kişi tarafından kullanılması gerekiyor.
Bağışıklığın düşük olduğu dönemlerde oluşmaktadır. Ayak mantarı bir enfeksiyondur ve bu enfeksiyon kişinin bağışıklığının düşük olduğu zamanlarda ortaya çıkmaktadır. Bağışıklık düşük olduğunda ayağın enfekte olma olasılığı daha yüksektir.
Diyabet rahatsızlığı bulunan kişilerde de mantar enfeksiyonun daha yaygın olduğu gözlemlenmiştir. Diyabet ayaklardaki hastalıkları doğrudan tetiklemektedir.
Ayak Mantarının Zararları Nelerdir?
Ayak mantarları eğer herhangi bir önlem alınmaz ise ciddi sonuçlar doğurabilir. Ayak mantarlarının zararları şu şekildedir;
- Ayak mantarı tırnak ve tırnak çevresinde görüldü ancak yürümede herhangi bir sorun yaratmadığı için herhangi bir önlem alınmadıysa tırnak kaybına neden olmaktadır.
- Ayak mantarının ayakta bulunan derinin enfeksiyon kapması olduğundan bahsetmiştik. Ayak derisi enfekte olduğu için eğer tedavisinde geç kalınırsa cilt enfeksiyonuna neden olur. Bu cilt enfeksiyonu ayakta başlayıp bütün vücuda yayılabilir.
- Ayrıca deri enfeksiyonu yapmasıyla damarları da etkilemektedir. Tedavi edilmeyen ayak mantarı damarları olumsuz etkiler ve lenfanjit adı verilen lenf damarı enfeksiyonuna neden olmaktadır.
Ayak Mantarı Nasıl Geçer?
Ayak mantarı enfeksiyonunuz olduğunu düşünüyorsanız eğer ilk önce doktora başvurmanızı öneririz. Doktorlar mantar enfeksiyonu tanısını ile önce muayene ederek karar vermektedir. Sonrasında ise ayak derisinden bir döküntü alarak mikroskop alınarak da tanıyı koyabilmektedirler.
Ayak mantarı tedavisinde en önemli konulardan biri ise erken teşhis konulmasıdır. Bu erken teşhislerde mantar enfeksiyonuna özel kremler kullanarak ilerlemesini önleyebilmek mümkün olmaktadır. Eğer mantar enfeksiyonunuz ilerlemiş ise bu gibi durumlarda doktorlar daha farklı ayak mantarı tedavisi denemektedirler.
Çünkü bu tarz ilerleyen mantarlarda krem tedavisi her zaman işe yaramamaktadır. Öncelikle ağızdan alınan mantar ilaçları ile mantar enfeksiyonun ilerlemesini ve azalması durumu söz konusu olabilir. Buna ek olarak tırnak cilasının 3 ay gibi bir süreyle düzenli olarak kullanılması da bir diğer aşamadır. Bu aşamada düzenli bir şekilde tırnak cilasının ve diğer ilaçların kullanması oldukça önemlidir. Aksi durumda mantar tekrardan oluşum gösterebilmesi söz konusudur.
Ayak Mantarı Enfeksiyonu Nasıl Engellenir?
Ayaklar günlük olarak yıkanmalı ve bakımı yapılmalıdır. Ayak bakımı, mantar oluşumu bakımından çok önemlidir. Gün içerisinde ayaklarımızı sürekli olarak aktif olarak kullanırız. Ayakkabı giyeriz, suya basarız, halıya basarız ve bunlar gibi gündelik aktivitelerimiz vardır. Bu nedenle her akşam düzenli olarak ayaklara bakım yapmak gerekiyor. Bu bakımın aksatılmadan yapılması mantar hastalığının görülme oranını önemli ölçüde düşürecektir.
Spor yapılan alanlarda, deniz ve havuz gibi halka açık ortamlarda çıplak ayakla gezilmemeli mutlaka terlik kullanılmalıdır. Ortak kullanım alanlarında çıplak ayak ile gezmek mantar hastalığına davetiye çıkarmaktadır. Ayak mantarı bulaşıcı bir hastalık olduğu için daha önce bu sorunu yaşayan birinin bastığı noktaya basmanız direkt olarak ayak mantarına zemin hazırlamaktadır.
Ortak ayak havlusu kullanılmamalıdır. Ayak havlusu kişisel bir eşyadır ve ortak kullanılması oldukça sakıncalıdır. Ortak ayak havlusu kullanmanız ayak enfeksiyonlarına neden olacağı gibi ayak mantarına da zemin hazırlayacaktır.
Ortak terlik ve ayakkabı kullanılmamalıdır. Ayakkabıların özellikle ortak kullanımı ayak mantarına zemin hazırlamaktadır.
İkinci el ayakkabı, terlik, sandalet gibi şeyler alınmamalıdır. Ayakkabılar insanlara özeldir ve daha önce enfeksiyon içermiş bir kişinin kullandığı ayakkabıyı almak direkt olarak ayak mantarı olmanıza neden olacaktır.
Duş aldıktan sonra parmak araları iyi bir şekilde kurutulmalıdır.
Yaz aylarında uzun süre boyunca çok sıkı ve kapalı olan ayakkabıların giyilmemesi gerekmelidir. Eğer giyiliyorsa da delikli model hava alan tipte ayakkabıların tercih edilmesi gerekmektedir.
%100 pamuktan üretilmiş çoraplar giyilmelidir. Derimiz nefes alabilmesi için çok önemlidir.
Kullanılan çorapların günlük olarak değiştirilmesi gerekmektedir. Bir çorap birden fazla kez kullanılmamalıdır.
Manikür ve pedikür yapılan araçlar kişiye özel olmalıdır ve her işlem sonrasında alkol ile bu araçların dezenfekte edilerek bir sonraki işlem için hijyenik bir hale getirilmelidir.
Ayaklar için ve ayakkabılarda kullanılabilen mantar önleyici spreyler bulunmaktadır. Tercihe göre bu ürünleri direkt ayaklarınızda ya da ayakkabılarınızın içerisinde sıkarak kullanabilirsiniz.